zondag 25 september 2016

Vluchtgedachte

Een paar dagen geleden was het weer zover. De schok van de onvermijdelijke overgang van zomer naar herfst. Deze keer niet alleen ingeluid door een temperatuurval van 30 naar 13 graden maar tevens door honderden zwaluwen die zich verzamelden op de telefoonlijnen langs de randen van de weg.

Mijn gedachten dwaalden af naar het begin april toen de eerste zwaluwen aanvlogen en ik blik terug op het lief en leed dat we de maanden die erop volgden samen hebben gedeeld. Het gezellige gekwetter van de zwaluwen in de kalfjesstal om elkaar het hof te maken en het kunst en vliegwerk om de kommetjes onder het plafond boven dezelfde kalfjes te herstellen en te perfectioneren met leem, koeienhaar en hooi zal ik de komende maanden missen.

Het was een lastig voorjaar niet alleen voor de zwaluwen maar ook voor de boeren. Het hield maar niet op met regenen wat tot gevolg had dat insecten waarvan deze vogeltjes leven niet uitvlogen en sommige zwaluwtjes uit de lucht vielen vanwege de honger. Wij zagen dit met lede ogen aan en smachten elke avond naar een meteo waarbij een weervenster van minimaal een paar dagen zonder regen zou worden voorspeld. Zodat we het land konden bewerken om mais te zaaien.

Begin mei bereikte ons eindelijk het zo geliefde weervenster met een paar dagen stralend weer. De zwaluwen scheerden door de lucht, vlogen hun buikjes vol en legden nestjes vol met eieren terwijl de trekker dag en nacht op het land heen en weer reed om het zaad op tijd de grond in te krijgen en tussendoor ook nog eens hectares voorjaarsgras maaide om in te kuilen. Net voor de volgende regenperiode was alles op tijd klaar. Nu begon het wachten op de volgende zonnige periode om te hooien en op de eerste zwaluwkuikentjes die uit het ei zouden kruipen.

Ook deze periode duurde weer langer dan gewenst. Het gras groeide angstaanjagend hoog, we organiseerden ’s avonds tijdens het koeien halen mudmaster events en de eerste jonge zwaluwen kropen uit hun ei om zich op te maken voor hun eerste vlucht. Dat dit niet zonder gevaar is, bleek uit het hoopje veertjes dat ik vond die avond. Deze lag uitgespreid rond de tevreden snorrende poes op de hooibaal voor de uitgang van de kalfjes stal.

jongen zwaluwen die gevoederd worden door hun ouders


Toch waren we tevreden omdat de mais was opgekomen zodat het komende jaar er waarschijnlijk geen tekort zou zijn aan ruwvoer voor de koeien. Totdat een grote verschrikkelijke hagelbui dit vooruitzicht aan pap sloeg. Binnen een half uur waren alle maisplantjes door hagelstenen zo groot als duiveneieren verpulverd en konden we volgens een landbouwdeskundige weer overnieuw beginnen met zaaien.

We bestelden het zaad direct omdat je niet zomaar 30 hectare maiszaad uit de schappen van een supermarkt trekt. Binnen een week werden de zaadjes geleverd en liggen daar nu nog steeds te wachten om gezaaid te worden. Het bleef namelijk nog weken regen waardoor het land te drassig was om bewerkt te worden. De zwaluwen hadden het ook moeilijk en stelde een tweede leg nog even uit. De kapotgeslagen maisplantjes waren uiteindelijk veerkrachtiger dan iedereen dacht. Heel voorzichtig groeiden er weer nieuwe blaadjes uit het overgebleven prutjes groen en begonnen de plantjes tot grote vreugd weer echte maisplanten te worden.

Nu nog mooi weer en dan was iedereen tevreden. Dan konden de zwaluwen aan hun tweede leg beginnen en wij met het maaien van het hooi. En zo geschiedde begin juli. Dagen lang werd er van vroeg tot ’s avonds laat het gras, dat langer en stengeliger was dan ooit, tot mooie balen geperst. De lange dagen eindigden in zwoele zomeravonden op het terras dat uitzicht bood over het weiland met het schouwspel van de steeds groter wordende groep zwaluwen die door de lucht zweefden en scheerden op jacht naar insecten. Totdat de zon achter de horizon verdween en plaats maakte voor een wolkeloze sterrenhemel.

Na een maand droogte en hitte begonnen we toch langzaam weer te smachtten naar een zomerse onweersbui. Zowel de mais als het gras waren inmiddels gestopt met groeien. Te droog en te heet. Laag vliegende zwaluwen en donkere wolken en zelfs de Franse meteo kondigden onweersbuien aan. Maar helaas vlogen de zwaluwen telkens weer omhoog en trokken de wolken telkens over. Of stapelden ze zich op in onze gedachten terwijl de regen kilometers verderop viel.

Dat de graanoogst begin augustus maar 20% was van de normale opbrengst, vanwege de hagelschade, was minder pijnlijk dan een opmerking van een van onze gasten: Of we dit jaar dwergmais hadden gezaaid?

Terwijl sommige zwaluwen in half augustus nog aan een derde leg begonnen, reed ik elke dag langs de maisvelden of ik toch niet stiekem een onverwachte groeicurve kon ontdekken. Het enige wat ik ondekte was dat de mais vroeger dan ooit bloeide, waarmee tevens het definitieve einde van de groei was aankondigd.

Eind augustus begon de mais te pieken, werden de bladeren langzaam geel, vloog een derde leg zwaluwen uit en was er nog steeds geen regen gevallen. Half september de mais rijp voor de oogst begon het eindelijk even te regenen en vlogen de zwaluwen hun buikjes vol voor het vertrek naar Afrika.

Terwijl de maisopbrengst lager is dan ooit (50%) en we een probleem van een paar maanden ruwvoer tekort hebben, hoor ik de verzamelde zwaluwen druk tegen elkaar kwetteren op de telefoonlijnen. Opgewonden over de lange reis die ze voor de boeg hebben.

Even speel ik met de gedachte ook mijn vleugels uit te slaan. En weg te vluchten naar het veilige kantoor van vroeger waar het niet uitmaakte wat voor weer het was. Waar je alleen last had van een donderpreek van een eigenzinnige architect of het altijd zonnige humeur van een collega. Waar het noodlot niet bestond en de illusie heerste dat het leven maakbaar is en het wel goed komt als je maar goed je best doet.

Of weg te vluchten naar het vrolijke leven op de sociale media waar iedereen happy is, zijn beste ik laat zien en waar elk probleem met een tegeltjeswijsheid wordt opgelost. Zoals: ‘Life begins at the end of your comfortzone’. Nou volgens mij begint daar juist de ellende. Of: ‘Achter de wolken schijnt de zon’.... euh...snakten we na twee maanden droogte niet naar een druppel regen? Nee, mijn smartphone als niet-farmaceutische antidepressiva helpt nu even niet.

Toch laat één tegelspreuk me echter niet los: 'Het glas is het leukst als het leeg is. Dan kun je zelf bepalen waarmee te het gaat vullen.' Daar zit wel iets in. En zo aanvaard ik het noodlot en besluit ik niet te vluchten. En ga ik de confrontatie met de grillen van het weer aan. Vanavond vul ik het glas met de voor- en de tegenspoed van het leven dat, in dit geval naar goed Frans gebruik, een diep rode kleur heeft.


Wat zal ik lekker slapen vanacht.